Πρόληψη προεκλαμψίας

Η προεκλαμψία (preeclampsia) είναι μια σοβαρή επιπλοκή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που προκαλεί υπέρταση και πρωτεϊνουρία, δηλαδή την εκδήλωση πρωτεΐνης ή λευκώματος στα ούρα.

Η προεκλαμψία σχετίζεται περισσότερο με τη μη ομαλή εμφύτευση του πλακούντα είτε λόγω του μεγάλου μεγέθους του είτε εξαιτίας ορισμένων ανοσολογικών παραγόντων.

Συνήθως εμφανίζεται μετά την 20η εβδομάδα της κύησης και συχνότερα μετά την 38η εβδομάδα.

Η προεκλαμψία μπορεί να αποβεί μοιραία για το έμβρυο για αυτό είναι καθοριστικής σημασίας η πρόληψη και η άμεση αντιμετώπιση.

Δύο από τις σοβαρότερες επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης που προκαλούνται από τη συγκεκριμένη πάθηση είναι οι σπασμοί και η καθυστέρηση της ανάπτυξης του εμβρύου στο ενδομήτριο.

Τα αίτια της προεκλαμψίας δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως.

Ωστόσο, υπάρχουν ενδεικτικοί παράγοντες που ενδέχεται να αποτελέσουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης της επιπλοκής αυτής κατά την κύηση, όπως:

• To ιστορικό αυξημένης αρτηριακής πίεσης πριν την εγκυμοσύνη.
• Η ηλικία της εγκυμονούσας (συνήθως άνω των 35 και κάτω των 20 ετών).
• Το ιστορικό προεκλαμψίας σε προηγούμενη εγκυμοσύνη.
• Η ύπαρξη σακχαρώδους διαβήτη κυήσεως.
• Το ιατρικό ιστορικό και η ύπαρξη παθολογίας όπως η νεφροπάθεια ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα).
• Η παχυσαρκία.
• Η πρωτοτοκία (πρώτη εγκυμοσύνη για τη γυναίκα).

Προς το παρόν δεν μπορεί να αποφευχθεί η προεκλαμψία σε περίπτωση που πρόκειται να συμβεί, όμως μπορεί να ανιχνευτεί η πιθανότητα εμφάνισής της κατά την εγκυμοσύνη ήδη από το πρώτο τρίμηνο της κύησης, έτσι ώστε να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί εγκαίρως χωρίς την εκδήλωση προβλημάτων τόσο στην έγκυο όσο και στο αναπτυσσόμενο έμβρυο.

Πρόσφατες έρευνες πάντως έδειξαν πως η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν το αμινοξύ L-αργινίνη και αντιοξειδωτικές βιταμίνες μειώνει τον κίνδυνο προεκλαμψίας σε γυναίκες υψηλού κινδύνου.

Μια άλλη μελέτη συμπέρανε ότι υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες που πήραν λιγότερα από 15 κιλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, είχαν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας.

Λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό της εγκύου και τους παράγοντες κινδύνου που προαναφέρθηκαν, μπορεί να προβλεφθεί μόνο ένα 30% των περιπτώσεων που θα εμφανίσουν προεκλαμψία κατά την κύηση.

Μια νέα μέθοδος που ονομάζεται “Screening” μπορεί να ανιχνεύει την υψηλή πιθανότητα εμφάνισης προεκλαμψίας στην έγκυο. Η εξέταση είναι μη επεμβατική και συνυπολογίζει συγκεκριμένους δείκτες όπως:

• Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης.
• Η εξέταση Doppler των μητριαίων αγγείων από την 11η εβδομάδα και έπειτα.
• Τα χαρακτηριστικά της μητέρας όπως το ατομικό και το οικογενειακό ιστορικό της.
• Η μέτρηση της PAPP-A (pregnancy associated plasma protein A) και η μέτρηση της PLGF (placenta growth factor).

Εάν τα αποτελέσματα του Screening Προεκλαμψίας δείξουν υψηλή πιθανότητα εμφάνισης της επιπλοκής κατά την εγκυμοσύνη, τότε η έγκυος ακολουθεί θεραπεία χορήγησης αντιυπερτασικών φαρμάκων ή ασπιρίνης ώστε να μειωθεί σημαντικά ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων κατά την κύηση και τον τοκετό.

Η πρώτη ένδειξη είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση κατ’ επανάληψη (>140/90mmHg).

Επιπλέον, οι εξετάσεις ούρων που πραγματοποιούνται δείχνουν την ύπαρξη πρωτεϊνών.

Σε επόμενη φάση η διάγνωση απαιτεί μια σειρά εξετάσεων που έχουν ως εξής:

• Γενική ούρων
• Γενική αίματος
• Εξετάσεις διαπίστωσης νεφρικής λειτουργίας (τιμές ουρίας και κρεατινίνης)
• Μέτρηση ηλεκτρολυτών
• Έλεγχος πήξης αίματος
• Έλεγχος λειτουργίας του ήπατος

Μία στις δέκα γυναίκες ή αλλιώς περίπου το 8% των κυήσεων παρουσιάζουν κάποια μορφή προεκλαμψίας.

Συνήθως εμφανίζουν μεγαλύτερα ποσοστά προεκλαμψίας οι γυναίκες που βρίσκονται σε κατάσταση εγκυμοσύνης για πρώτη φορά συγκριτικά με όσες έχουν τεκνοποιήσει ήδη.

Η πρόληψη μέσω κατάλληλων εξετάσεων μπορεί να λειτουργήσει καθοριστικά για την εξέλιξη της εγκυμοσύνης.

Επιπλέον, ιδιαίτερα σημαντική είναι η παρακολούθηση από εξειδικευμένο γυναικολόγο ο οποίος θα καθοδηγήσει κατάλληλα την έγκυο για την έγκαιρη θεραπεία της προεκλαμψίας.