Εγκυμοσύνη και τοκετός

Η εγκυμοσύνη υπολογίζεται σε ένα διάστημα των 40 εβδομάδων, ξεκινώντας από την πρώτη μέρα της τελευταίας έμμηνου ρύσεως της μέλλουσας μητέρας.

Η προβλεπόμενη ημερομηνία τοκετού είναι καθαρά ενδεικτική.

Τα έμβρυα γεννιούνται συνήθως όταν είναι έτοιμα για αυτή τη διαδικασία και όλο το διάστημα της κύησης απαιτεί ψυχραιμία και υπομονή.

Η πρώτη ένδειξη της εγκυμοσύνης είναι η καθυστέρηση της περιόδου.

Το σώμα έχει ήδη αυξήσει τα επίπεδα των οιστρογόνων και της προγεστερόνης.

Το έμβρυο που αρχίζει να σχηματίζεται σε αυτό το στάδιο είναι επί της ουσίας μια βλαστοκύστη, δηλαδή ένα σύνολο από πολλαπλά κύτταρα που δένουν μεταξύ τους σχηματίζοντας μια μπάλα.

Το συγκεκριμένο στάδιο ανάπτυξης του εμβρύου θέτει τις βάσεις πάνω στις οποίες θα δημιουργηθούν μαζί με το έμβρυο ο αμνιακός σάκος και ο πλακούντας.

Κατά την 4η εβδομάδα σηματοδοτείται η έναρξη της περιόδου εγκυμοσύνης. Σε αυτό το στάδιο το αναπτυσσόμενο έμβρυο είναι μικρότερο από έναν κόκκο ρυζιού.

Τα ταχέως διαιρούμενα κύτταρα βρίσκονται στη διαδικασία σχηματισμού των διαφόρων συστημάτων του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του πεπτικού συστήματος.

Κατά το πρώτο τρίμηνο, ο πλακούντας εμφυτεύεται στο τοίχωμα της μήτρας για να έχει πρόσβαση σε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά από την κυκλοφορία του αίματος της μητέρας.

Προς το τέλος του πρώτου τριμήνου όλα τα όργανα του εμβρύου σχηματίζονται πλήρως.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης πραγματοποιείται υπερηχογράφημα ανατομίας β επιπέδου και γίνονται εξετάσεις αυχενικής διαφάνειας ώστε να ελεγχθεί η ανατομία του εμβρύου.

Την 24η εβδομάδα το έμβρυο έχει μήκος περίπου 33 εκατοστά και προς το τέλος του δεύτερου τριμήνου το βάρος του θα φτάνει περίπου τα 910 γραμμάρια.

Το έμβρυο στο στάδιο αυτό κοιμάται σε τακτά χρονικά διαστήματα, κινείται πιο έντονα και ο εγκέφαλός του δραστηριοποιείται.

Το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας το έμβρυο είναι ξύπνιο κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης και είναι πολύ πιθανό να έχει πάρει θέση έχοντας το κεφάλι προς το κάτω μέρος ως ένδειξη της προετοιμασίας του για τον τοκετό.

Το βάρος του εμβρύου ολοένα και αυξάνεται καθώς εκείνο συνεχίζει να αναπτύσσεται.

Κατά την 36η εβδομάδα σε πολλές περιπτώσεις το έμβρυο είναι έτοιμο να γεννηθεί. Αν συμβεί μια πρόωρη γέννα, τότε οι πιθανότητες της επιβίωσης του βρέφους θα είναι εξαιρετικές, αφού η ανάπτυξη των πνευμόνων γίνεται ταχύρρυθμα τις επόμενες εβδομάδες.

Γενικά ο τοκετός συμβαίνει γύρω στην 40ή εβδομάδα, που προκαλείται από έναν συνδυασμό φυσικών, συναισθηματικών και ορμονικών παραγόντων μεταξύ της μητέρας και του εμβρύου.

Ο τοκετός είναι μια φυσιολογική διαδικασία που πραγματοποιείται όταν το έμβρυο είναι έτοιμο να γεννηθεί.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την πορεία που θα ακολουθήσει μέχρι να έρθει η στιγμή που θα συμβεί.

Ωστόσο, θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε τα στάδια που τυπικά μεσολαβούν μεταξύ της στιγμής που ξεκινήσει ο τοκετός μέχρι τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί.

Πρώιμο και ενεργό στάδιο τοκετού

Το πρώτο στάδιο του τοκετού λαμβάνει χώρα όταν ξεκινούν οι συσπάσεις που τείνουν να γίνονται πιο έντονες και δυνατές όσο περνάει ο χρόνος.

Οι συσπάσεις προκαλούν με τη σειρά τους διαστολή ή αλλιώς το άνοιγμα του τραχήλου.

Ο τράχηλος γίνεται πιο λεπτός και μαλακός ώστε το μωρό να μετακινηθεί προς τον κόλπο.

Το στάδιο της μετακίνησης του μωρού στον κόλπο είναι εκείνο που διαρκεί περισσότερο από όλα και γι’ αυτό χωρίζουμε την πρώτη φάση του τοκετού σε δύο επιμέρους κατηγορίες: το πρώιμο στάδιο (λανθάνουσα φάση) και το ενεργό στάδιο (ενεργός φάση).

Στο πρώιμο στάδιο μπορεί να παρατηρηθούν καφέ ή ροζ-αιματηρές εκκρίσεις από τον κόλπο εξαιτίας της διαστολής του τραχηλικού “πώματος” που πιθανόν να έκλεινε το τραχηλικό στόμιο.

Κατά το ενεργό στάδιο ο πόνος και οι συσπάσεις εντείνονται και αρχίζει η διαδικασία του τοκετού.

Το ενεργό στάδιο μπορεί να διαρκέσει έως και οκτώ ώρες και είναι ιδιαίτερα επίπονο, για τον λόγο αυτό είναι αναγκαίο να συμβουλεύεστε διαρκώς τον γυναικολόγο σας.

Δεύτερο στάδιο τοκετού: η γέννα

Κατά το στάδιο αυτό πραγματοποιείται η γέννηση του μωρού.

Μπορεί να διαρκέσει από λίγα λεπτά έως κάποιες ώρες εξώθησης ώστε να έρθει το μωρό στον κόσμο.

Καθώς το κεφάλι αρχίζει να βγαίνει προς τα έξω, καθαρίζεται το στόμα του μωρού και ελέγχεται η πιθανότητα περιτύλιξής του από τον ομφάλιο λώρο. Έπειτα ακολουθεί το υπόλοιπο σώμα.

Τρίτο στάδιο τοκετού: ο πλακούντας

Ο πλακούντας είναι ο τελευταίος που αφαιρείται και γι’ αυτό η διαδικασία γίνεται σχετικά γρήγορα και εντός της μισής ώρας.

Ωστόσο, μπορεί να χορηγηθούν φάρμακα προκειμένου να αποκολληθεί πιο εύκολα από τη μήτρα.

Ο φυσιολογικός τοκετός παρόλο που αποτελεί την πιο ιδανική επιλογή σε γενικές γραμμές, εντούτοις δεν είναι πάντα απαραίτητος. 

Σε πολλές περιπτώσεις ακολουθείται η μέθοδος της καισαρικής τομής. 

Το ιστορικό της εγκυμονούσης και οι ιδιαιτερότητες της εγκυμοσύνης της είναι τα στοιχεία που βοηθούν τον γυναικολόγο να κάνει τις καλύτερες δυνατές επιλογές για την ίδια και το μωρό.